Opakowania ekologiczne: kompostowalne vs. recyklingowalne
Świadomy wybór opakowania do żywności lub innego produktu nie zaczyna się od chwytliwego hasła eko, lecz od zrozumienia całego cyklu życia produktu. Worki kompostowalne i recyklingowalne potrafią wyglądać podobnie na półce. Jednak ich droga jest zupełnie inna. Warto zatem spojrzeć na wymagania produktu, dostępność infrastruktury oraz realne zachowania użytkowników. Dzięki temu można dobrać idealne opakowania ekologiczne do konkretnych potrzeb.
Czym różnią się worki kompostowalne i recyklingowalne?
Opakowania recyklingowalne projektuje się tak, by po segregacji trafiły do strumienia surowców wtórnych i mogły stać się materiałem dla kolejnych wyrobów. Największe szanse na powodzenie mają tu mono-materiałowe worki do pakowania. Mogą powstawać na przykład z laminatów wyłącznie z PE albo wyłącznie z PP, wraz z zamknięciem, okienkiem i etykietą z tego samego polimeru. Opakowania kompostowalne są z kolei tworzone tak, by w kontrolowanych warunkach kompostowania ulec rozkładowi do składników, które mogą zasilić obieg biologiczny. Ich bazą są biopolimery lub papier z kompostowalnymi powłokami. Różnica jest zatem fundamentalna. Recykling zakłada bowiem utrzymanie materiału w obiegu technicznym, a kompostowanie – jego powrót do natury.
Jak produkt dyktuje wybór materiału
Produkty wrażliwe na tlen, parę wodną czy utratę aromatu lepiej czują się w opakowaniach recyklingowalnych z odpowiednio dobraną barierą. Takie struktury potrafią bowiem zapewnić dłuższy termin przydatności i stabilność logistyczną. Przykładem są kawa, przekąski premium, mrożonki, a także wyroby wymagające wytrzymałości mechanicznej w transporcie. Z kolei tam, gdzie opakowanie typu doypack niemal zawsze kończy z resztkami jedzenia, logiczne staje się podejście kompostowalne. Dotyczy to torebek dla gastronomii, eventów zero-waste, świeżych produktów o krótkiej rotacji lub rozwiązań, które z założenia mają trafiać do frakcji bio.
Koniec życia opakowania i infrastruktura
Najbardziej ekologiczne opakowanie to takie, które realnie trafi tam, gdzie powinno. Recykling wymaga sprawnego systemu zbiórki oraz właściwego zachowania konsumenta. Projekt mono-materiałowy istotnie podnosi szanse na odzysk. Pod warunkiem, że opakowanie do sterylizacji bądź inne jest czytelnie oznakowane i nie rozbija się na różne polimery. Kompostowanie z kolei ma sens tam, gdzie funkcjonuje odbiór bioodpadów przyjmujący biotworzywa ewentualnie gdzie użytkownik posiada kompostownik domowy. Różnica między kompostowalnością przemysłową, a domową bywa kluczowa. Dlatego informacja na etykiecie powinna wskazywać konkretną ścieżkę utylizacji.
Właściwie zaprojektowane worki kompostowalne i recyklingowalne
Transparentna komunikacja, to połowa sukcesu. Określenia biodegradowalny i kompostowalny nie są zamienne. Natomiast brak doprecyzowania warunków rozkładu potrafi wprowadzać w błąd. W przypadku recyklingu projektowanie „Design for Recycling” oznacza spójność materiałową wszystkich elementów oraz ograniczenie kryjących nadruków. W przypadku kompostowalnych rozwiązań warto zadbać o widoczne oznaczenia potwierdzające rodzaj kompostowalności. Producent opakowań do żywności powinien zadbać o jasny opis frakcji odpadu i wskazówki dla użytkownika. Najlepszym testem uczciwości jest spojrzenie na to, co zrobi z opakowaniem przeciętny klient po zużyciu produktu, a nie idealny eko-ambasador. Wtedy można z pełną świadomością zdecydować co do materiałów biodegradowalnych bądź recyklingowalnych.